آلوپسی کششی، نوعی ریزش موی ناشی از فشار مداوم، با رواج کلیپسهای چنگکی به نگرانی جدی متخصصان تبدیل شده است. این اکسسوری محبوب، در صورت استفاده نادرست و مداوم، میتواند با ایجاد کشش در یک نقطه ثابت، منجر به التهاب، ضعف و در نهایت آسیب دائمی و اسکار فولیکولهای مو شود.
- از شیکپوشی تا طاسی زنان: بحران پنهان کلیپسهای مو
- آلوپسی کششی چیست؟ فراتر از یک ریزش موی ساده
- چرا کلیپس چنگکی متهم ردیف اول است؟
- علائم هشداردهنده: چه زمانی پوست سر شما فریاد کمک میزند؟
- فراتر از کلیپس: سایر مدلهای موی آسیبرسان
- ارزیابی ریسک مدلهای موی رایج
- راهنمای جامع پیشگیری از آلوپسی کششی
- ۱. فلسفه «شل و پایین»
- ۲. قانون چرخش ۴۸ ساعته
- ۳. علم انتخاب اکسسوری: فراتر از زیبایی
- ۴. مراقبتهای شبانه: ریکاوری فولیکولها
- ۵. به پوست سر خود احترام بگذارید
- مقایسه اکسسوریهای مو برای پیشگیری از آسیب
- تشخیص و درمان آلوپسی کششی
- جمعبندی و نتیجهگیری نهایی
- پرسشهای متداول (FAQ) آلوپسی کششی
به تازگی، شاهد رشد چشمگیر محبوبیت اکسسوریهایی چون کلیپسهای چنگکی، گیرههای فلزی یا بزرگ برای جمعکردن سریع موها، بهویژه در محیطهای کاری و شهری بودهایم. اما پشت این ظاهرسازی ساده، پدیدهی مهمی در حوزه سلامت مو در زنان شکل گرفته که باید جدی گرفته شود: احتمال بروز «آلوپسی کششی ناشی از استایل مو».
در همین ابتدای مقاله، باید تأکید کنیم که آلوپسی کششی ناشی از استایل مو زمانی رخ میدهد که استایلی از موها – مانند جمعکردن روزانه در یک نقطه ثابت یا استفاده مکرر از کلیپس یا کشی که فشار وارد میکند – تکرار شود و به فولیکول مو آسیب وارد گردد. با صرف زمان اندک برای آگاهی، میتوان بسیاری از این آسیبها را از مرحلهی قابل بازگشت به مرحلهی غیرقابل درمان منتقل نکرد.

به همین دلیل در این مقاله جامع با محوریت «آلوپسی کششی ناشی از استایل مو»، به بررسی عمیق و علمی رابطه بین مدلهای مد روز مو – مانند کلیپس چنگکی، دماسبی سفت، گوجهای، بسته شدن روزانه موها در یک نقطه ثابت – و آسیبهای جدی به فولیکول مو میپردازیم و با استفاده از تازهترین تحقیقات بینالمللی علائم پنهان و آشکار، مکانیسم دقیق آسیب، روشهای مراقبت از مو برای پیشگیری هوشمندانه و جدیدترین درمانهای پزشکی برای آلوپسی کششی را به تفصیل بررسی میکنیم تا بتوانید با آگاهی کامل مدل موی خود را انتخاب کرده و از خطر ریزش دائمی جلوگیری کنید و زیبایی موهای خود را فدای یک ترند زودگذر نکنید.
از شیکپوشی تا طاسی زنان: بحران پنهان کلیپسهای مو
گاهی بازگشت یک ترند قدیمی میتواند طوفانی به پا کند. کلیپسهای چنگکی، نماد نوستالژیک دهه ۹۰ میلادی، بار دیگر به یکی از محبوبترین اکسسوریهای مو تبدیل شدهاند. این اکسسوری که نماد زیبایی «دختر تمیز» و راحتیِ شیک است، از آرایش موی سلبریتیها در فرش قرمز گرفته تا میز کارمندان و استایل روزمره دانشجویان، همهجا به چشم میخورد. سهولت در استفاده، سرعت در جمعکردن موها و ظاهری آراسته، دلایل محکمی برای این محبوبیت جهانی هستند.
اما در پس این ظاهر فریبنده و راحت، هشداری جدی از سوی متخصصان پوست و مو و تریکولوژیستها شنیده میشود. این هشدار، یک نام پزشکی مشخص دارد: آلوپسی کششی (Traction Alopecia).
بهعنوان فردی که دههها شاهد فراز و نشیب ترندهای زیبایی و عواقب پزشکی آنها بودهام، باید بگویم که بحران آلوپسی کششی ناشی از کلیپسها، بسیار جدیتر از آن چیزی است که به نظر میرسد. مشکل خودِ کلیپس نیست؛ مشکل در تداوم، فشار و نادیدهگرفتن سیگنالهای بدن است. این مقاله، یک بررسی عمیق و موشکافانه از این پدیده، مکانیسم آسیبرسانی آن و راهکارهای علمی برای حفظ سلامت موهای شما در عین پیروی از مد است.

آلوپسی کششی چیست؟ فراتر از یک ریزش موی ساده
برخلاف تصور عمومی، آلوپسی کششی یک «ریزش موی» ناگهانی شبیه به طاسی ارثی یا ریزش ناشی از استرس نیست. آلوپسی کششی، یک آسیب مکانیکی، تدریجی و التهابی به فولیکول مو است که مستقیماً در اثر نیروی کشش خارجی و مداوم ایجاد میشود.
بیایید این فرآیند را کالبدشکافی کنیم:
- فاز کشش حاد: وقتی موها را محکم میکشید (چه با کلیپس، چه با کش، بافت یا اکستنشن)، پوست سر تحت فشار قرار میگیرد. این فشار، جریان خون مویرگی به پاپیلای پوستی (Dermal Papilla) را که مسئول تغذیه فولیکول است، مختل میکند.
- فاز التهابی: بدن این کشش مداوم را بهعنوان یک «آسیب» شناسایی میکند. در اطراف فولیکول، یک پاسخ التهابی خفیف اما مزمن رخ میدهد. این همان چیزی است که ممکن است بهصورت خارش، قرمزی، درد در ریشه مو (مخصوصاً هنگام باز کردن موها) یا جوشهای ریز (فولیکولیت) خود را نشان دهد.
- فاز تخریب و تضعیف: با ادامه یافتن التهاب و کاهش اکسیژنرسانی، فولیکول مو «کوچک» میشود. موهایی که از این فولیکول ضعیفشده میرویند، نازکتر، کوتاهتر و شکنندهتر هستند. این همان چیزی است که ما آن را بهعنوان «نازک شدن مو» یا «موهای ریز شکسته» در خط رویش میبینیم.
- فاز نهایی: اسکار: این «نقطه بیبازگشت» است. اگر کشش و التهاب متوقف نشود، سیستم ایمنی در تلاشی اشتباه برای «تعمیر» آسیب، بافت فیبروتیک (بافت همبند جای زخم) را جایگزین فولیکول سالم میکند. در این مرحله، فولیکول مو برای همیشه از بین رفته و پوست سر در آن ناحیه، صاف، براق و فاقد هرگونه منفذ مو میشود. این، آلوپسی کششی سیکاتریسیل (Cicatricial Traction Alopecia) یا طاسی دائمی است.
چرا کلیپس چنگکی متهم ردیف اول است؟
شاید بپرسید چگونه یک کلیپس ساده میتواند چنین آسیب عمیقی ایجاد کند؟ آلوپسی کششی دهههاست که در افرادی که از بافتهای سفت آفریقایی یا اکستنشنهای سنگین استفاده میکنند، شناخته شده است. اما کلیپس چنگکی، یک مکانیسم آسیب منحصربهفرد دارد:
۱. گشتاور پیچشی: تقریباً هیچکس کلیپس را به موهای رها نمیزند. مدل محبوب، شامل پیچاندن شدید موها در پشت سر و سپس ثابت کردن آن با کلیپس است. این «پیچش» به خودی خود یک نیروی گشتاور شدید به تمام ریشههای مو، از خط رویش در پیشانی تا پشت گردن، وارد میکند.
۲. نقطه تمرکز فشار: برخلاف یک کش موی پهن که فشار را توزیع میکند، کلیپس چنگکی تمام وزن و کشش موهای پیچیدهشده را روی یک نوار باریک از پوست سر (معمولاً در ناحیه تاج یا پشت سر) متمرکز میکند. تمام دندانههای کلیپس این فشار را به چند سانتیمتر مربع از پوست سر منتقل میکنند.
۳. وزن اکسسوری: ترند فعلی به سمت کلیپسهای بزرگ، استات، فلزی یا مرواریدکاری شده است. این کلیپسها سنگین هستند. این وزن، نیروی جاذبه را به کشش اولیه اضافه میکند و فشار مکانیکی روی فولیکولها را در تمام طول روز دوچندان میکند.
۴. استفاده روی موی خیس: بسیاری افراد برای راحتی، موهای خیس خود را بلافاصله پس از حمام با کلیپس جمع میکنند. موی خیس در آسیبپذیرترین حالت خود قرار دارد. پیوندهای هیدروژنی در ساختار کراتین مو ضعیف شده و تار مو تا ۳۰ درصد بیشتر خاصیت کشسانی (و پارگی) دارد. اعمال فشار و کشش در این حالت، فاجعهبار است.

علائم هشداردهنده: چه زمانی پوست سر شما فریاد کمک میزند؟
آلوپسی کششی بیصدا نمیآید. بدن شما سیگنالهای واضحی میفرستد که اغلب ما آنها را نادیده میگیریم و بهعنوان «عوارض جانبی عادی» مدل مو میپذیریم. اگر هر یک از این علائم را تجربه میکنید، زنگ خطر برای شما به صدا درآمده است:
- درد و حساسیت پوست سر: شایعترین علامت. احساس درد، کشیدگی یا «سردرد ناشی از مدل مو».
- خارش و سوزش: احساس خارش مداوم در نقطهای که کلیپس را میبندید یا در خط رویش مو.
- تسکین آنی پس از باز کردن موها: اگر باز کردن کلیپس در پایان روز، لذتبخشترین حس دنیاست، یعنی فشار زیادی وارد کردهاید.
- جوشهای ریز یا برجستگی: التهاب فولیکولها که شبیه جوشهای کوچک قرمز یا سفید در اطراف ریشه مو ظاهر میشود.
- موهای شکسته در اطراف خط رویش: آن چیزی که فکر میکنید «موهای جدید» است، در واقع تارهای موی بالغی هستند که از وسط شکسته و کوتاه شدهاند.
- عقبنشینی خط مو: این معمولاً اولین جایی است که نازک شدن قابل مشاهده است، بهخصوص در شقیقهها و پیشانی.
- کمپشت شدن در تاج سر: نقطهای که کلیپس دقیقاً روی آن قرار میگیرد.
فراتر از کلیپس: سایر مدلهای موی آسیبرسان
در حالی که تمرکز ما امروز بر کلیپسهای چنگکی است، نباید فراموش کنیم که آلوپسی کششی دشمنی قدیمی است. هر مدل مویی که این سه شرط را داشته باشد، یک عامل خطر بالقوه است: سفتی ، وزن و تداوم.
مهم است که درک کنیم ریزش مو یک پدیده چندعاملی است. گاهی اوقات، آلوپسی کششی با سایر شرایط همزمان میشود و روند ریزش را تسریع میکند:
- کمبودهای تغذیهای: کمبود شدید آهن (فریتین پایین)، ویتامین D، زینک و پروتئین میتواند سلامت کلی مو را تضعیف کرده و آن را در برابر آسیب مکانیکی شکنندهتر کند.
- ریزش موی ارثی: اگر زمینه ژنتیکی طاسی را داشته باشید، آلوپسی کششی میتواند این فرآیند را در نواحی تحت فشار، بسیار سریعتر کند.
- ریزش موی تلوژن: پس از یک استرس بزرگ جسمی یا روحی (مانند جراحی، زایمان، کووید-۱۹ یا رژیم غذایی شدید)، ممکن است وارد فاز ریزش موی تلوژن شوید. اگر همزمان از مدل موی سفت هم استفاده کنید، آسیب وارده دوچندان خواهد بود.

بنابراین، اگر شاهد ریزش موی غیرعادی هستید، هرگز آن را صرفاً به «بستن مو» ربط ندهید و حتماً با یک متخصص برای بررسی کامل و آزمایش خون مشورت کنید.
- دماسبیهای سفت و کشیده: این مدل که توسط سلبریتیها محبوب شده، فشار وحشتناکی به خط رویش مو وارد میکند و عامل اصلی عقب رفتن خط مو در بسیاری از زنان است.
- گیسوهای بافته شده سفت: کشش مداوم و طولانیمدت، بهویژه اگر با اکستنشن موی اضافه همراه باشد، یکی از شایعترین علل TA در نژادهای آفریقایی-آمریکایی است.
- اکستنشنهای مو: چه چسبی، چه دوختی و چه کلیپسی، وزن اضافی موی مصنوعی یا طبیعی، فشار ثابتی به ریشه موهای شما وارد میکند.
- گیسوهای باله: مدل موی کلاسیک بالرینها و مهمانداران هواپیما که نیاز به کشش شدید و استفاده از ژلهای سفتکننده دارد، یک دستورالعمل کلاسیک برای ایجاد آلوپسی کششی است.
- استفاده از هدبندهای سفت و کلاههای ایمنی: هرگونه پوشش سری که برای ساعات طولانی و به شکلی سفت استفاده شود، میتواند با ایجاد اصطکاک و کشش در یک خط خاص، باعث ریزش مو شود.
ارزیابی ریسک مدلهای موی رایج
مدل مو | سطح کشش | نوع خطر اصلی | پتانسیل آسیب (بلندمدت) |
کلیپس چنگکی (سفت و بالا) | بالا (متمرکز) | کشش پیچشی + وزن کلیپس | بسیار بالا |
دم اسبی (سفت و بالا) | بسیار بالا (گسترده) | کشش خطی در خط رویش و شقیقهها | بسیار بالا |
گیسوی بافته (سفت) | بالا (مداوم) | کشش مداوم در تمام نقاط ریشه | بالا (ریسک اسکار بالا) |
اکستنشن مو (دوختی/چسبی) | متوسط تا بالا | وزن اضافی + کشش در نقاط اتصال | بسیار بالا |
گیسوی شل | پایین | حداقل کشش | بسیار پایین |
کلیپس چنگکی (شل و پایین) | پایین تا متوسط | فشار متغیر و توزیع شده | پایین |
راهنمای جامع پیشگیری از آلوپسی کششی
خبر خوب این است که آلوپسی کششی، تا زمانی که به فاز اسکار نرسیده باشد، کاملاً قابل پیشگیری و برگشتپذیر است. کلید موفقیت در «اعتدال» و «تنوع» است.
۱. فلسفه «شل و پایین»
این باید قانون طلایی شما باشد. هرچه مدل مو پایینتر (نزدیکتر به گردن) و شلتر بسته شود، فشار روی فولیکولها کمتر است. به جای پیچاندن سفت موها، آنها را به آرامی جمع کنید و با یک کلیپس سبک در پایین سر محکم کنید.
۲. قانون چرخش ۴۸ ساعته
هرگز، و تکرار میکنم، هرگز یک مدل موی ثابت را دو روز پشت سر هم تکرار نکنید. پوست سر و فولیکولهای شما حداقل به ۴۸ ساعت استراحت نیاز دارند تا از فشار وارده ریکاوری کنند. یک «تقویم مدل مو» برای خودتان درست کنید:
- شنبه: کلیپس چنگکی (شل و پایین)
- یکشنبه: موهای باز
- دوشنبه: دم اسبی پایین با کش ابریشمی
- سهشنبه: گیسوی بافته شل
- چهارشنبه: موهای باز
- پنجشنبه: نیمهباز با یک کلیپس کوچک
- جمعه: گیسوی فرانسوی شل
۳. علم انتخاب اکسسوری: فراتر از زیبایی
جنس و طراحی اکسسوری شما تفاوت عظیمی ایجاد میکند.
- بدترین انتخابها: کشهای لاستیکی، کشهای دارای قطعه فلزی (که مو را میکَنند)، کلیپسهای فلزی سنگین با لبههای تیز.
- انتخابهای هوشمندانه:
- اسکرانچیهای ابریشمی یا ساتن: ابریشم واقعی کمترین میزان اصطکاک را ایجاد میکند، رطوبت مو را نمیگیرد و به آرامی مو را نگه میدارد.
- کشهای مارپیچی: این کشهای تلفنیشکل، فشار را در سطح بیشتری توزیع میکنند و از ایجاد یک خط شکستگی واضح روی مو جلوگیری میکنند.
- کلیپسهای سبکوزن: به دنبال کلیپسهایی از جنس استات سبک یا پلاستیک با کیفیت با لبههای کاملاً صاف و صیقلی باشید.
۴. مراقبتهای شبانه: ریکاوری فولیکولها
هرگز با موی بسته نخوابید. خوابیدن با کلیپس، کش یا حتی بافت سفت، یعنی ۸ ساعت فشار مداوم در حالی که سر شما به بالش فشرده میشود. این کار پروسه آسیب را تسریع میکند.
- راهحل: موهای خود را باز بگذارید یا یک گیسوی بسیار شل در پایین سر ببافید.
- ارتقاء دهید: از روبالشی ابریشمی یا ساتن استفاده کنید. این کار اصطکاک را به حداقل رسانده و از شکستگی مو و وز شدن آن جلوگیری میکند.
۵. به پوست سر خود احترام بگذارید
ماساژ ملایم پوست سر (بدون کشیدن مو) با نوک انگشتان (نه ناخنها) میتواند به تحریک جریان خون کمک کند. از شامپوها و محصولات مراقبتی ملایم و فاقد سولفاتهای خشن استفاده کنید تا سد دفاعی پوست سر را تضعیف نکنید.
مقایسه اکسسوریهای مو برای پیشگیری از آسیب
نوع اکسسوری | جنس | سطح اصطکاک | نوع کشش | مناسب برای |
اسکرانچی ابریشمی | ابریشم خالص | بسیار پایین | توزیعشده و ملایم | خوابیدن، موهای خشک و شکننده |
اسکرانچی ساتن | ساتن (پلیاستر) | پایین | توزیعشده و ملایم | استفاده روزمره، جایگزین اقتصادی ابریشم |
کش مارپیچی (Coil Tie) | پلاستیک صاف | پایین | توزیعشده (مارپیچی) | ورزش، موهای پرپشت، جلوگیری از خط شکست |
کلیپس چنگکی (سبک) | پلاستیک/استات | پایین (در نقطه تماس) | متمرکز (بسته به مدل) | مدلهای شل و پایین، استفاده کوتاهمدت |
کش موی پارچهای | پنبه/پارچه | متوسط | متمرکز (خطی) | استفاده عمومی (اما نه ایدهآل) |
کش لاستیکی / با قطعه فلزی | لاستیک / فلز | بسیار بالا | متمرکز و شدید | هرگز توصیه نمیشود |
تشخیص و درمان آلوپسی کششی
اگر مشکوک هستید که ممکن است دچار آلوپسی کششی شده باشید، اولین قدم مراجعه به یک متخصص پوست و موی معتبر است. لطفاً برای تشخیص به گوگل یا شبکههای اجتماعی اکتفا نکنید.
تشخیص بهموقع این وضعیت میتواند تفاوت بین بازگشت کامل مو و ریزش دائمی را رقم بزند. درمانها بر اساس مرحله بیماری متفاوت هستند:
- در مراحل ابتدایی (غیر فیبروتیک): حذف مدل با فشار، کاهش شیمیدرمانی مو، استفاده از درمانهای موضعی مانند Minoxidil و گاهی درمانهای کورتیکواستروئیدی در محل التهاب توصیه شدهاند.
- اگر فولیکول دچار فیبروز شود (مرحله دیررس): امکان بازگشت کامل ضعیف است؛ درمانهای جراحی مانند پیوند مو ممکن است تنها گزینه باشند.
برای کمک به شما، جدول زیر تفاوت مراحل را همراه با گزینههای درمانی خلاصه کرده است:
مرحله آلوپسی کششی | وضعیت فولیکول | گزینههای درمانی |
|---|---|---|
اولیه/قابل بازگشت | فولیکول سالم اما تحت فشار | حذف فشار، کشهای نرم، مدلهای آزاد، Minoxidil، کورتیکواستروئید موضعی |
میانی | فولیکول در حال نازکشدن، ممکن است التهاب داشته باشد | اقدامات فوق + ارزیابی متخصص پوست و مو، پیگیری نزدیک |
پیشرفته/فیبروتیک | فولیکول تخریب شده، بافت زخم جایگزین شده | گزینههای جراحی مانند پیوند مو، درمانهای کمکی زیبایی |
از جمله نکات مهم درمان این است که عامل کشش باید حذف شود، چون حتی بهترین درمانها نیز نمیتوانند فشار مکرر را جبران کنند. یکی از مراجعات علمی مینویسد: «وقفه در استایل کششی پیش از شکلگیری فیبروز، شانس بهبود کامل را فراهم میکند».
بنابراین، اگر متوجه نازکی مناطقی از خط مو شدید، وقت را از دست ندهید؛ هر روزی که مدل آسیبزننده ادامه یابد، احتمال تبدیل شدن به مرحله غیرقابل برگشت بیشتر میشود.
فرآیند تشخیص چگونه است؟
- بررسی سوابق: پزشک سؤالات دقیقی درباره مدل موهای روزمره شما، نوع اکسسوریها، احساس درد یا خارش و سابقه خانوادگی ریزش مو میپرسد.
- معاینه چشمی: الگوی ریزش مو در آلوپسی کششی بسیار مشخص است و معمولاً با خطوط مدل موی شما مطابقت دارد (مثلاً در شقیقهها برای دماسبی، یا در تاج سر برای کلیپس).
- تست کشش: پزشک به آرامی دستهای از موها را در مناطق مختلف میکشد تا ببیند چه تعداد مو به راحتی جدا میشود.
- درموسکوپی: این بخش حیاتی است. پزشک با استفاده از یک میکروسکوپ دستی (درموسکوپ)، پوست سر شما را با بزرگنمایی نگاه میکند. در آلوپسی کششی اولیه، او ممکن است قرمزی، پوستهریزی در اطراف فولیکولها و فولیکولهای خالی را ببیند. در فاز پیشرفته، پوست صاف، براق و فاقد منافذ مو (نشانههای اسکار) دیده میشود.
- بیوپسی: در موارد شدید یا زمانی که تشخیص قطعی نیست، پزشک ممکن است نمونهبرداری کوچکی (پانچ پوستی) از پوست سر انجام دهد تا در زیر میکروسکوپ، میزان التهاب و وجود فیبروز (اسکار) را بررسی کند.

مسیر درمان آلوپسی کششی: از توقف تا ترمیم
درمان مستقیماً به مرحلهای که در آن هستید بستگی دارد:
۱. درمان آلوپسی کششی اولیه:
- اقدام فوری: توقف کامل! اولین و مهمترین قدم، توقف فوری و کامل مدل موی آسیبرسان است. باید به فولیکولها زمان ریکاوری بدهید. این به تنهایی ممکن است برای بازگشت موها کافی باشد.
- کاهش التهاب: پزشک ممکن است لوسیونها یا شامپوهای ضدالتهاب (مانند استروئیدهای موضعی ضعیف یا کلوبتازول) را برای آرام کردن پوست سر تجویز کند.
- تحریک رشد مجدد: ماینوکسیدیل موضعی (Minoxidil 2% or 5%) میتواند به تحریک فولیکولهای ضعیفشده و تسریع بازگشت مو کمک کند.
- تزریقهای کمکی: در برخی موارد، تزریق استروئید داخل ضایعه برای کاهش التهاب عمقی، یا PRP (پلاسمای غنی از پلاکت) برای رساندن فاکتورهای رشد به فولیکولها استفاده میشود.
۲. درمان آلوپسی کششی پیشرفته: اگر بیوپسی تأیید کند که فولیکولها از بین رفته و بافت اسکار جایگزین شده است، متأسفانه هیچ دارو یا تزریقی نمیتواند آن فولیکول مرده را زنده کند. در این مرحله، تنها راهحل دائمی، کاشت مو است. خبر خوب این است که آلوپسی کششی معمولاً کاندیدای بسیار خوبی برای کاشت مو است، زیرا برخلاف طاسی ارثی، ناحیه اهداکننده مو (بانک مو) در پشت سر کاملاً سالم و دستنخورده باقی مانده است. جراح میتواند فولیکولهای سالم را به نواحی طاسشده در خط رویش یا تاج سر پیوند بزند.
جمعبندی و نتیجهگیری نهایی
در دنیای امروز که مدلهای مو بهسرعت ترند میشوند و ابزار جمعکردن مو متنوعتر و راحتتر شده، لازم است بانوان هوشمندانهتر برخورد کنند. «آلوپسی کششی ناشی از استایل مو» اتفاقی نیست که فقط در جامعه خاصی دیده شود، بلکه میتواند برای هر کسی رخ دهد که فشار تکراری به فولیکولهای مو وارد میکند.
کلیپس چنگکی، به خودی خود، یک اکسسوری زیبا و کاربردی است. مُد، بخش لذتبخش ابراز وجود ماست. این مقاله به هیچ وجه قصد ندارد شما را از این ترندها بترساند، بلکه هدف آن مسلح کردن شما به دانش است.
دشمن واقعی موهای شما، کلیپس یا کش مو نیست؛ دشمنان اصلی، تداوم فشار، نادیده گرفتن درد و عدم آگاهی از مکانیسم شکننده فولیکول مو هستند.
درد در ناحیه پوست سر، یک «عارضه جانبی طبیعی» زیبایی نیست؛ این یک سیگنال هشداردهنده از طرف بدن شماست که میگوید: «لطفاً متوقف شو!». آلوپسی کششی، بهویژه در مراحل اولیه، کاملاً قابل درمان است، اما پیشگیری از آن هزاران بار آسانتر، ارزانتر و هوشمندانهتر از درمان آن است.
به موهای خود تنوع بدهید. به پوست سر خود استراحت بدهید. اکسسوریهای خود را هوشمندانه انتخاب کنید. و مهمتر از همه، به سیگنالهای بدن خود گوش فرا دهید. زیبایی نباید به قیمت سلامت دائمی موهای شما تمام شود.

توصیههای کاربردی برای بانوان
نقاط کلیدی که باید بهیاد داشته باشید: فشار مکرر به موها از طریق مدلهای ثابت یا ابزار نگهدارنده، نقش مهمی در آسیب به فولیکول دارد. این آسیب در مراحل ابتدایی قابل بازگشت است اما در مراحل پیشرفته ممکن است به ریزش دائمی تبدیل شود. پس بهترین اقدام، پیشگیری هوشمندانه، تشخیص زودهنگام، و اصلاح عادات مدل مو است. ترکیب این اقدامات با سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب، میتواند به حفظ سلامت موها و جلوگیری از اتفاق ناخواستهای چون ریزش مو کمک کند.
- هر روز موها را در همان نقطه جمع نکنید: تلاش کنید هر چند روز نقطه را تغییر دهید یا مدل متفاوتی داشته باشید.
- از کشها و کلیپسهای نرم استفاده کنید: بهویژه شبها که فشار کمتری تحمل میشود، استفاده از کشهای ابریشمی پیشنهاد میگردد.
- مدلهای آزاد داشته باشید: حداقل دو یا سه روز در هفته موها را آزاد بگذارید یا با مدلهای کمفشار جمع کنید.
- کاهش شیمیدرمانی و حرارت: رنگ کردن، صافکردن، اتوی مو یا براشینگ شدید میتوانند مو را ضعیفتر کنند و ریسک آلوپسی کششی را افزایش دهند.
- اگر حس کردید قسمتی از خط مو نازک شده، سریع اقدام کنید: تغییر مدل، مراجعه به متخصص و بررسی عوامل ممکن میتواند قبل از مرحله غیرقابل برگشت مؤثر باشد.
- سطح تغذیه و سبک زندگی را رعایت کنید: پروتئین کافی، ویتامینهای لازم (مثل ویتامین D، بیوتین، آهن) و کاهش استرس نیز به سلامت مو کمک میکنند.
- آگاهی در محیط آرایشگاه: اگر آرایشگر مدل موی شما را هر روز ثابت و سفت بسته است، با او در مورد فشار کمتر و تنوع مدل صحبت کنید.
در نهایت، فراموش نکنیم: زیبایی زمانی پایدار است که با سلامت همراه باشد. انتخاب مدل زیبا کافی نیست؛ بلکه انتخاب هوشمندانه و مراقبت از موهاست که آنها را زنده، پرپشت و درخشان نگه میدارد.
پرسشهای متداول (FAQ) آلوپسی کششی
آیا فقط کلیپس یا کش سفت باعث آلوپسی کششی میشود؟
خیر، بسیاری از مدلهای مو که فشار یا کشش مکرر وارد میکنند—مانند دماسبی بسیار سفت، گوجهای بالا، بافتهای محکم یا اکستنشنهای سنگین—ممکن است منجر به آلوپسی کششی شوند.
اگر متوجه نازک شدن موها در خط رویش شدم، آیا هنوز قابل بازگشت است؟
بله، اگر عامل کشش حذف شود در مراحل ابتدایی احتمال بازگشت کامل زیاد است. اما هرچه زمان بگذرد و فشار ادامه یابد، ریسک تبدیل به ریزش دائمی بیشتر میشود.
استفاده از کلیپس یا مدل سفت یک بار در روز مشکل ایجاد میکند؟
نه لزوماً، مشکل وقتی ایجاد میشود که فشار تکرار شود، در همان نقطه ثابت و بدون تغییر محل یا تنوع باشد. مهم است که مکان، ابزار و مدل را تغییر دهید و موها را فرصت استراحت دهید.
آیا زنان تنها گروه در معرض این نوع ریزش هستند؟
خیر، هر کسی که مدل مویهایی با کشش مکرر انتخاب کند، ممکن است مبتلا شود. هرچند مطالعات بیشتر روی زنان و گروههایی با مدلهای خاص متمرکز بودهاند، اما مردان نیز در معرض خطر هستند.
چه مدت طول میکشد تا آلوپسی کششی دائمی (اسکار) شود؟
این به شدت کشش، تداوم آن و ژنتیک فرد بستگی دارد. هیچ بازه زمانی ثابتی وجود ندارد. برای برخی افراد ممکن است سالها طول بکشد، اما برای برخی دیگر با کشش بسیار شدید (مانند اکستنشنهای سنگین)، آسیب دائمی میتواند ظرف چند ماه شروع شود. هرچه زودتر علائم اولیه (درد، خارش، قرمزی) را جدی بگیرید، شانس بهتری دارید.
آیا موهایی که به دلیل آلوپسی کششی از دست دادهام، دوباره رشد میکنند؟
اگر در فاز اولیه آلوپسی کششی باشید و فولیکول فقط ضعیف یا ملتهب شده باشد، بله. با حذف کامل کشش و گاهی درمانهای کمکی (مانند ماینوکسیدیل)، موها میتوانند به طور کامل بازگردند. اما اگر فولیکول دچار فیبروز و اسکار شده باشد، آن فولیکول خاص برای همیشه از دست رفته است و مویی از آن رشد نخواهد کرد.
آیا کلیپس چنگکی از دم اسبی سفت بهتر است یا بدتر؟
این بستگی به «نحوه استفاده» دارد. یک دم اسبی سفت و بالا، فشار وحشتناکی به خط رویش و شقیقهها میآورد. یک کلیپس چنگکی سفت در تاج سر، فشار را در آن نقطه متمرکز میکند. هر دو در صورت استفاده نادرست و مداوم، مخرب هستند. با این حال، کلیپس این پتانسیل را دارد که «شل و پایین» بسته شود، در حالی که ماهیت دم اسبی «کشیده» (Snatched)، ذاتاً آسیبرسان است.
آیا موهای ضخیم و پرپشت در برابر آلوپسی کششی مقاومتر هستند؟
نه لزوماً. اگرچه موهای نازک راحتتر میشکنند، اما افراد دارای موهای ضخیم و پرپشت اغلب نیاز به «کشش بیشتر» و «اکسسوریهای قویتر» (و سنگینتر) برای نگه داشتن موهای خود دارند، که این خود، ریسک آسیب به فولیکول را افزایش میدهد.
آیا استفاده از کلیپس برای ۱ تا ۲ ساعت در روز (مثلاً در باشگاه) هم مضر است؟
احتمالاً نه. کلیدواژه در آلوپسی کششی، «تداوم» و «مزمن بودن» است. استفاده کوتاهمدت از یک مدل موی سفت برای ورزش یا یک موقعیت خاص، به شرطی که بلافاصله پس از آن موها را باز کنید و در بقیه روز به پوست سر استراحت دهید، معمولاً منجر به آسیب دائمی نمیشود. مشکل، استفاده ۸ ساعته در محل کار، ۵ روز در هفته است.
منابع مورد استفاده
- American Academy of Dermatology. Hairstyles that pull can lead to hair loss (Traction Alopecia). Link
- Cleveland Clinic. Hair loss: Diagnosing hair loss and types including traction alopecia. Link
- Billero V., Miteva M. Traction alopecia: the root of the problem. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2018. Link
- (Study) Traction alopecia in women: An under-recognised cause of hair loss. Annals … ۲۰۲۴. Link

